Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Эntihara kadar gidebilirdim. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. O rahatsэz oluyordu. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Эnюallah dьzelir. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. . Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bunlarsэz yapamam. Orada doрdum. Beni onun yanэna verdiler. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. . Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. . Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Ne gelen oldu ne de giden. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Цrneрin bakkala giderken. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Beni зok etkiledi. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Юimdi de Эsrail-Filistin. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. O da kabul etti. Borusan bunlardan biridir. Bьtьn tьrlere saygэm var. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Tiyatroda, operada, sinemada. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. . Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Dr. Onlarla iftihar ediyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. . Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bana "Sen kemana" dediler. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Saim Akзэl. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Onlarla iftihar ediyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Цrneрin bakkala giderken. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. O da kabul etti. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. "Hani юarkэ"" diye sordum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эnюallah dьzelir. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. . Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. . Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Kitap ve gazete okumayэ da. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Okul Эstanbul'daydэ. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Borusan bunlardan biridir. Юimdi de Эsrail-Filistin. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Saim Akзэl. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. . Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bunlarsэz yapamam. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Beni onun yanэna verdiler. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bana "Sen kemana" dediler. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Orada doрdum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. . Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Эntihara kadar gidebilirdim. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Ne gelen oldu ne de giden. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Beni зok etkiledi. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. O rahatsэz oluyordu. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Dr. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. . Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. . Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Tiyatroda, operada, sinemada. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim.